ประโยชน์จากเมล็ดมะขาม

      ประโยชน์ของเมล็ดมะขามในทางสมุนไพรแล้วมีมากมาย ทั้งใช้เป็นยาถ่ายพยาธิไส้เดือน นำมาทำเป็นกาแฟสมุนไพรลดอาการปวดศรีษะไมเกรน ในขณะเดียวกันก็มีงานวิจัย จากอาจารย์ด้านสมุนไพร ม.มหิดล พบว่า “เมล็ดมะขาม” ช่วยยับยั้งเซลล์มะเร็ง เพราะมีโพลีแซคคาไรด์เพิ่มภูมิคุ้มกัน งานวิจัยต่างประเทศก็รองรับ ระบุสามารถกินเป็นอาหารได้

อย่างไรก็ตามการรับประทานเปลือกหุ้มเมล็ดมะขามจะต้องรับประทานในปริมาณที่เหมาะสม เนื่องจากการ รับประทานแทนนินในปริมาณสูงจะรบกวนการใช้โปรตีน โดยจับกับเอ็นไซม์ในระบบย่อยอาหาร ยับยั้งการดูดซึมเหล็ก ยับยั้งการเจริญเติบโตในสัตว์ทดลอง
    ดังนั้นแนวทางการนำเปลือกเมล็ดมะขามมาใช้ควรนำมาใช้ภายนอก เช่น การทำ ครีมทาภายนอก หรือช่วยในการพอกสมานแผลภายนอก จะทำให้ได้ประโยชน์การฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระของเปลือก เมล็ดมะขาม
     จากการวิจัยพบว่าสารสกัดจาเปลือกหุ้มเมล็ดมะขามมีฤทธิ์ยับยั้งการสร้างเมลานิน จึงมักใช้เป็น 2 ส่วนผสมในเครื่องสำอางทำให้ผิวขาวขึ้น นอกจากนี้แทนนินในเปลือกหุ้มเมล็ดมะขามเมื่อนำไปผสมกับสารส้มและ ยางสนสามารถใช้ย้อมผ้าให้เป็นสีกากีได้ เนื้อในเมล็ดมะขามประกอบไปด้วยแป้งพวกไซโลกลูแคน มีสรรพคุณทางยาพื้นบ้าน ในการ แก้ร้อน แก้พิษ สุรา ขับเสมหะ แก้ไข้ ใช้เป็นยาระบาย และแก้อาการผิดปกติเกี่ยวกับน้้าดี(สำรี ใจดี, 2522)

      ในทางอุตสากรรมเนื้อใน เมล็ดมะขามถูกนำมาใช้เป็นอาหารสัตว์และอุตสาหกรรมการผลิตเครื่องสำอางโดยมีฤทธิ์ในการผสานเซลล์และสมาน แผลได้ ในด้านการวิจัยพบว่าสารเมือกและเพคตินในเนื้อเมล็ดมะขามมีฤทธิ์ลดน้้าตาลในเลือดหนูขาวที่ถูกเหนี่ยวน้ำให้ เป็นเบาหวาน การทดลองในหนูขาวที่รับประทานเนื้อเมล็ดมะขามไม่พบการเปลี่ยนแปลงของพฤติกรรม อัตราการตาย น้้าหนัก การกินอาหาร และผลทางชีวเคมีในปัสสาวะและเลือดเป็นปกติ ไม่พบความเป็นพิษ เมล็ดมะขามมีประโยชน์ที่หลากหลายสามารถพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ที่ใช้ภายนอก เช่น เครื่องสำอาง สีย้อม เป็นต้น อย่างไรก็ตามจะต้องมีการวิจัยและพัฒนาเพิ่มเติมเพื่อท้าให้ทราบถึงคุณค่าและความปลอดภัยในการนำเมล็ด มะขามไปใช้ประโยชน์ในอนาคต